Çankırı Özel Karatekin Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Büşra Yurt sağlıklı beslenme ve diyet ile ilgili merak edilen sorularımızı cevapladı. Gerek pandemi dönemi gerekse de kış aylarında hareketliliğin azalması fazla kilolara neden olabiliyor. Sizler için diyete nasıl başlanır, kontrollü kilo vermede nasıl bir yol izlenir, kilo verirken yapılan yanlışlar ve diyet sonrası nelere dikkat edilmesi gerektiğini sorduk.
Diyetisyen eşliğinde kilo vermek isteyen birisi öncelikle neler yapmalı?
Öncelikle danışanımızdan istediğimiz son üç aya ait ayrıntılı kan tahlilinizin olması. Diyet programı öncesinde bu tahliller çok önem arz ediyor. Bizim ilk olarak danışanımızın kan şekeri, kolesterol, karaciğer enzimleri, D vitamini, Demir, B12 gibi vitaminler ne durumda diye görmemiz gerekiyor. Danışanımızın biyokimyasal bulguları beslenme planımızda yol haritası oluyor.. Bu bulgulara göre diyette nelere dikkat etmeliyiz, neleri kısıtlamalıyız, kilo kaybı sürecine engel olacak bir etmenimiz var mı, besin takviyesi kullanmalı mıyız gibi sorulara yanıt buluyoruz. Bu değerlendirmelerin ardından danışanımız ile diyet sürecimiz başlıyor.
Diyet yapmak isteyen bir danışanın programını nasıl belirliyorsunuz?
İlk olarak karşımızdaki danışanı tanıyoruz. Beslenme planı hazırlamak için aslında çok fazla bilgiye ihtiyaç oluyor. Danışanımızın herhangi kronik bir hastalığı var mı, kan bulgularına göre nelere dikkat etmeliyiz, kaç yaşında, hareket ve aktivite durumu nasıl, ayrıntılı vücut analiz raporları bizlere ne söylüyor gibi sorularımıza cevap alıyoruz. Bu cevaplar ile birlikte danışanımız ile beslenme programı hazırlayarak süreci başlatıyoruz.
İyi bir beslenme programı hazırlamanın yanı sıra süreç içindeki takipler de bizim için çok önemli. Sürecin nasıl geçtiğini dikkatle takip ediyoruz. Danışan, oluşturduğumuz planda nelere uyum sağlamış, hangi noktalarda zorlanmış bunu bilmemiz gerekiyor. Kontrollerde hastanın kilo ölçümleri de yapılıyor. Ölçümdeki değişime göre süreç içerisindeki değişimler konuşularak tekrar planlama yapılıyor ve hedefler güncelleniyor.
Kilo kontrolü için neden diyetisyene başvurmalıyım?
Öncelikle danışanımız, boyuna ve yaşına göre uygun vücut ağırlığına ulaşmayı ya da yağ kütlesi fazlaysa daha sağlıklı olmak için kilo kaybını hedeflemelidir. Tabii ki bunu hangi yoldan yaptığı çok önemli. Aç kalarak, birçok şeyi kısıtlayarak, şok diyetler ile ya da zayıflama çayları ile belki kilo verebilirsiniz. Fakat bu sürecin sonrası merak konusudur. Şok bir diyet ile kilo veren bir kişi bu kısıtlı programı ne kadar sürdürebileceği muammadır.
Bu diyetler sonlandığında genelde uygulayanlar daha fazla kilo alımı ile karşılaşır. Bu kilo alıp verme döngüsü de uygulayan kişinin metabolizmasını ve psikolojisini olumsuz etkiler. Bu uzun süreç düşünüldüğünde başlangıca göre kötü bir noktaya gelinir. Ayrıca vitamin yetersizlikleri, halsizlik, yorgunluk, saç dökülmeleri gibi birçok yan etkiyle karşılaşılabilir.
Bu olumsuz tabloya karşı, kilo verme sürecinde bir beslenme uzmanına başvurulursa, tamamen danışana uygun, danışanın enerji ve besin ögeleri ihtiyaçları, genel sağlığı ve psikolojisi düşünülerek hazırlanan dengeli bir program ile çok daha sağlıklı ve etkili yol alınabilir. Yaşam tarzı değişikliği oluşturarak kalıcı sonuçlar elde edilir. Bu süreçte danışan kendini yalnız hissetmez ve doğru metotları tavsiye edecek bir uzman kontrolünde süreç tamamlanır.
Diyete başlayan kişi haftada kaç kilo verebilir?
Genellikle, Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlıklı kilo verme konusunda önerdiği metot haftada yarım kilo ile bir kilo verilmesidir. Tabii ki bu durum danışanınızın diyete uyumu; yaşı, aktivite durumu ve metabolizmasına göre değişir. Bu konuda danışan kişi diğer insanlar ile kıyaslama yapmaktan kaçınmalı, kendi yoluna odaklanmalıdır.
Yine altını çizmek istediğim bir konu da, kilo kaybı sürecinde danışanın geçmiş davranışlarının sürece etki etmesidir. Önceden uygulanılan kısıtlı ve bilinçsiz yapılan diyetler maalesef metabolizmayı olumsuz etkilemiş oluyor. Sürekli kilo alıp verilmesi de yine aynı şekilde.. Yani direkt diyetisyenle kontrollü bir şekilde çok daha kolay ve dengeli kilo kaybedebilecekken öncesindeki bilinçsiz uygulamalar bir sonraki kilo verme sürecini zorlaştırmanın yanında kişide umutsuzluğu da sebep oluyor.
Diyet yapan kimse programının ardından kilo alır mı?
Danışanların aklına en çok gelen sorulardan biri de bu konudur. Aslında bu sorunun cevabı nasıl bir diyet süreci geçirdiğimiz ile ilgilidir. Bilinçsiz bir diyet uygulandıysa, metabolik adaptasyon sağlanmadan çok hızlı kilo kayıpları yaşandıysa tekrar kilo kazanımı olasıdır.
Bizim hedefimiz diyet sürecini öğrenme süreci olarak geçirmek. Diyet süresinde, danışanımız geçmiş dönemde yaptırılan hatalı davranışları farkeder. Burada amaç yanlış davranışların değişmesi, doğru yöntemlerin kalıcı olarak günlük hayatta uygulanmasıdır.
Bu konu ile ilgili örnek verecek olursak, diyet sürecinde metabolizmanın dengesi ve düzeni sağlandıkça danışanın daha önce yaşadığı sık acıkma ve tatlı krizleri de ortadan kaybolur. Danışan ve uzman birlikte davranış değişikliği oluşturarak sağlıklı beslenme alışkanlıklarını hayat tarzı haline getirir. Hedefe ulaşıldıktan sonra da kontrol amaçlı birkaç sefer ayda bir veya üç ayda bir görüşerek ilerleyen süreci de birlikte değerlendirilir. Bu sayede kalıcılık sağlanır.
Egzersiz yapmam şart mı?
Danışanın sağlık durumu el veriyorsa biz egzersizi tavsiye ederiz. Diyetle birlikte egzersiz de olursa kas kütlesinde azalmalar olmadan belki de artış sağlanarak daha süreç avantajlı hale getirilebilir. Egzersiz yağ yakımını çok iyi bir şekilde arttıran bir faktör. Ayrıca genel sağlık durumuna, kan bulgularına, duygu durumlarına ve stres yönetimine de çok olumlu etkileri var. Ne kadar olursa olsun danışan egzersiz yapabiliyorsa kendisi için çok daha faydalı. Beslenme ve Diyet Uzmanı Büşra Yurt, diyet programı uygulamak isteyen herkesi görüşme yapmak üzere Çankırı Özel Karatekin Hastanesi’ndeki ofisine davet etti.
News
