Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi ormanların geleceğini tehlikeye sokan etkenlerin başında şüphesiz yangınlar geliyor. Yaz aylarının gelmesiyle birlikte orman yangınları çıkmaya başlamıştır. Bunun bir örneği geçtiğimiz günerde Marmaris’te başlayan orman yangınıdır. Peki orman yangınları hakkında ne kadar bilgiliyiz? Bir yangınla karşılaştığımız zaman onun nasıl kontrol altına alınacağı ve yasıl södürüleceği hakkında neler biliyoruz?
Yangının oluşması için yangın üçgeni adı verilen üç etkenin olması gereklidir; Oksijen, yanıcı madde ve ısı. Yanma reaksiyonun oluşması için ısı, yanıcı madde ile buluşur. Alevin yayılmasına ise havada bulunan oksijen yardımcı olur.
Orman yangını, doğal ya da insani sebeplerden ortaya çıkan yangınların ormanları kısmen veya tamamen yakmasıdır. Yıldırım düşmesi, yanardağ patlaması ve yüksek sıcaklık gibi doğal sebeplerle çıkan yangınlar ile sigara, tarımsal ürünler nedenli çıkan insan kaynaklı yangınlar vardır. Ormanların yanması ekolojik olarak birçok zarara sebep olur, iklim değişikliği ve kuraklık bunun başlıca sonuçlarındandır.
Ormanları yangınlara karşı korumak için yapmamız gerekenler nelerdir?
- Ormanlara cam ve cam kırıkları atılmamalıdır. (Cam, güneş ışığını bir büyüteç gibi çimenlere çeker. Çimenler, tutuşarak çimenlerin alevlenmesine ve dolayısıyla yangının oluşmasına neden olacaktır.)
- Mangal külleri söndürülmeden dökülmemelidir. Çimenlerin tutuşarak yangın çıkarma olasılığı vardır.
- Halk, görevli kişiler ve çevre örgütleri tarafından bilinçlendirilmeli, bu konuda seminerler ve konferanslar düzenlenmelidir.
- Ormanda ateş yakılmamalıdır, eğer yakmak zorunda kalınırsa çimensiz bir alanda ateşin etrafına taş koyarak yakılmalıdır.
İhmal, dikkatsizlik ve doğal nedenler nedeniyle çıkan orman yangınları
- Ormanda güvenlik tedbiri almadan ateş yakmak.
- Yakılan ateşi söndürmeden bırakmak. Özellikle mangal için yakılan ateşin söndürülmeden bırakılması.
- Sönmemiş sigara izmariti ve kibriti yere atmak.
- Orman içinde veya bitişiğindeki tarlalarda istenmeyen otları veya tarla anızını yakmak.
- Gece aydınlatma için ormanda ateşle dolaşmak.
- Cam ve cam kırıklarını ormanda bırakmak, güneş ışığının camdan yansıyarak otları yakması.
- Çocukların orman içinde ateşle oynamaları.
- Eğlence veya gösteri için ormanda ateşle bir şeyler yapılması, ateş yakılması.
- Tepelik yerlere servi benzeri uzun ağaçlar dikilmesi, bunun sonucunda ağacın yıldırımı çekerek yanması, yangının sıçrayarak yayılması.
- Havaya atılan kurşunlu silahlardan meydana gelir.
- Aşırı sıcaklar ve iklim değişikliğinin etkileri
Kasıtlı çıkarılan orman yangınları
- Orman içinde yapılan kanunsuz işleri gizlemek için çıkarılan yangınlar.
- Yabani hayvanları uzaklaştırmak.
- Gelir elde etmek.
- Tarla büyütmek veya tarla alanı açmak için ormanı yakmak veya ormanı bu sebeple yakınca yangının kontrolden çıkması.
Orman yangınlarını önlemek için alınması gereken önlemler neler?
Ormanlar, ateşe ve yanmaya pek de yabancı değillerdir. Yıldırım, yanardağ patlaması gibi birçok farklı doğal nedenlerle yangın çıkabilmektedir. Dolayısıyla insanlar olmasa da ormanlarda yangın olacaktır. Ancak insan faktörü yangın sayısını artırıyor. İşte bu durumda yangınları önleme ve zararlarını azaltmak hususunda modern ve profesyonel ormancılık anlayışı devreye girmektedir. Orman yangınlarının önlenmesi için; koruyucu tedbirler ve önleyici tedbirler alınmaktadır.
Orman yangınlarını daha ortaya çıkmadan önlemek için alınacak tedbirleri maddeler halinde sıralayacak olursak;
- Orman Genel Müdürlüğü, yangın çıkma ihtimali yüksek yerleri tespit edip etkin önlemler almaktadır.
- Ormanda ateş yakılmamalı ve sigara izmaritleri yanık olarak atılmamalıdır.
- Ormanlara yangın gözetleme kuleleri yapılmalıdır. Ayrıca yangın mevsimi boyunca yangın riski yüksek olan ormanlarda motorize yangın ekipleri bulundurulmalıdır.
- Yangın riskinin yükseldiği kurak mevsimlerde gerek duyulursa ormana giriş ve çıkışlar yasaklanmalıdır.
- Ormanlara cam ve cam kırıkları atılmamalıdır.
- Orman yangınlarında görev yapacak personele yangınla mücadele konusunda gerekli eğitim verilmelidir.
- Özellikle yangına hassas bölgelerdeki yerleşim birimlerinde oturan halka eğitici ve uyarıcı bilgiler verilmelidir.
- Yangına zamanında müdahale önemli. Bir yangın durumunda 177 yangın ihbar hattına zaman kaybetmeden haber verilmelidir.
News
